Naast excursies en het organiseren van lezingen verzorgt de vereniging in samenwerking met de Stichting Historisch Centrum Wassenaar en de bibliotheek tentoonstellingen. In de bibliotheek zijn hiervoor sinds 2012 vitrines beschikbaar. Deze zijn in eerste instantie bedoeld voor tentoonstellingen over de geschiedenis van Wassenaar. Er is bijvoorbeeld een expositie geweest van vondsten uit opgravingen op de plaats van het afgebroken kasteel Huis ter Weer. Ook zijn de vitrines ingericht geweest met oude gereedschappen van verschillende oude Wassenaarse bedrijven. Deze vitrines kunnen tevens worden gebruikt om de inwoners van Wassenaar gelegenheid te bieden hun collectie van (oude) voorwerpen met een link naar Wassenaar tentoon te stellen. Zo was er in 2015 een unieke verzameling van het werk van de befaamde illustrator Cornelis Jetses te zien.
Talloze kinderen in ons land hebben leren lezen met behulp van het leesplankje aap, noot, mies. Ongetwijfeld zullen velen zich nog de eerste zes woordjes herinneren: aap noot mies wim zus jet. De woordjes op het plankje werden vergezeld door afbeeldingen van onze oud-dorpsgenoot illustrator Cornelis Jetses (1873-1955), onder meer bekend van zijn schoolplaten en de afbeeldingen bij de kinderboekenserie Ot en Sien. Hij illustreerde onder andere een schoolplaat met daarop alle figuren van het leesplankje.
Het grote succes voor dit plankje kwam rond 1905 toen de leesmethode werd overgenomen door uitgeverij Wolters. Tot in de jaren zeventig van de vorige eeuw leerden kinderen lezen met behulp van het leesplankje. Voor klassikaal gebruik was er een vergrote versie beschikbaar.
Onze plaatsgenoot Carl Doeke Eisma, onder anderen deskundig op het gebied van leesplankjes en schoolboekjes, schreef er een boek over met als titel Meester Ligthart – “Wim, Zus, Jet en al die andere kinderen”. Een deel van zijn verzameling is sinds kort te zien in de vitrines van de bibliotheek.
Deze nieuwe tentoonstelling bevat ook objecten afkomstig uit de collectie van de St. Bonifaciusschool. Niet alleen boekjes, maar ook een handorgeltje, stempels, leskisten en ander aanschouwelijk materiaal waarmee de juf en de meester hun lessen een diepere dimensie gaven. Dit en nog veel meer is te bewonderen in de vitrines van onze plaatselijke bibliotheek.
De eerder aangekondigde tentoonstelling rondom 80 jaar bevrijding is door omstandigheden komen te vervallen.
Ton Beijersbergen, voorzitter vitrinecommissie Historische Vereniging Oud Wassenaer.
Wie kent hem niet, de Belgische journalist met die eeuwig jeugdige uitstraling, die met zijn trouwe viervoeter Bobbie, over de hele wereld avonturen beleeft?
Hergé, De Zwarte Rotsen (Foto: Mariëtte van Lit)
Kuifje, de bekende creatie van Hergé. Het pseudoniem van Georges Prosper Remi (1907-1983). Hergé is, naast Vandersteen (Suske en Wiske), Franquin (Robbedoes) en Goscinny (Asterix, Lucky Luke), één van de grote scheppers van de Europese avonturen strips van de 20ste eeuw.
In de grote vitrine van de bibliotheek werd alweer de twaalfde tentoonstelling ingericht. De vitrinecommissie, bestaande uit vertegenwoordigers van de Historische Vereniging Oud Wassenaer, de Stichting Historisch Centrum Wassenaar en de Openbare Bibliotheek Voorschoten-Wassenaar heeft Joop Zomer bereid gevonden om een gedeelte van zijn collectie atlassen en kaarten ten toon te stellen. Joop verzamelt al van af zijn jonge jaren kaarten en wil zijn passie graag met ons delen.
Joop Zomer met de allerlkleinste kaart "De Wereld Boskabouter" bij de grote vitrine (Foto: Peter Kortekaas)
Op 10 januari 2022 heeft Joop de allerkleinste Bosatlas “De Wereld boskabouter” als laatste geplaatst in de vitrine. Een foto van de allergrootste kaart van Nederland, de wereldkaart die te vinden is in de vloer van de Burgerzaal van het Paleis op de Dam is er ook.
Naast kaarten in verschillende grootte waren er ook andere “afwijkende” kaarten te zien zoals de kaarten uit de Bos schoolatlas der geheele aarde uit 1879 ( 2e druk). Bij de weergave van de meridianen ging P.R.Bos er bij de eerste drukken van 1877 nog uit van de nulmeridiaan van Ferro. Pas in de druk van 1902 werd de Greenwich-meridiaan algemeen toegepast.
Ook kaarten uit de grote VARA gezinsatlas uit 1975 waren tentoongesteld. Deze kaarten waren bedoeld als achtergrond informatie bij het nieuws. Ook koperdruk kaarten uit de Andrees Allgemeiner Handatlas uit 1914 ( 6e druk) liggen er. Dit zijn zeer gedetailleerde Duitse kaarten. Naast topografische kaarten liggen er ook niet oppervlakte getrouwe kaarten. De zogenaamde schetsmatige of gedachten kaarten. Een voorbeeld hiervan is de kaart van de London Underground met hoeken van 90 graden.
Tekst: Peter Kortekaas, namens de vitrine commissie
In de vitrines in de Verkade Clark zaal van de Bibliotheek was alweer de tiende tentoonstelling ingericht. De vitrinecommissie – bestaande uit vertegenwoordigers van de Historische Vereniging Oud Wassenaer, de Stichting Historisch Centrum Wassenaar en de Openbare Bibliotheek Voorschoten-Wassenaar – had Carl Doeke Eisma bereid gevonden een deel van zijn verzameling blikjes ten toon te stellen.
Er waren zowel de bekende blikjes van Verkade als van Droste in de vitrines te zien en dat geldt ook voor de blikjes die behoren bij de verschillende leesplankjes.
“Toch hou ik niet van gokken” aldus Robjackpot.
“Voor zover ik weet heb ik de grootste verzameling speelgoed jackpotten van Nederland en misschien zelfs wel van de hele wereld”, aldus Rob van Veen, bijgenaamd Rob Jackpot. Een gedeelte van zijn verzameling was in 2019 te bewonderen in Bibliotheek.
Het was de vitrinecommissie – bestaande uit vertegenwoordigers van de Stichting Historisch Centrum, Historische vereniging Oud Wassenaer en de Wassenaarse Bibliotheek – weer gelukt om een mooie tentoonstelling te organiseren.
Iedere laatste zaterdag van de maand (behalve in de zomermaanden) is het Historisch Informatie Punt (HIP) in de Bibliotheek aan de Langstraat geopend. Tussen 11.00 en 16.00 kunt u hier terecht met vragen en opmerkingen over de geschiedenis van Wassenaar.
Op de bres staan voor de cultuurhistorie van Wassenaar, dat is wat de vereniging wil. Dat doet zij o.a. door het bevorderen van de lokale monumentenzorg, het organiseren van lezingen, cursussen, excursies en tentoonstellingen en het uitgeven van publicaties.
Secretaris M.F.J. Spierings - info@oudwassenaer.nl